Hội thảo “Phát huy vai trò của doanh nghiệp Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng từng lớp chủ nghĩa” Chiều 6/6, Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương cùng Ban Kinh tế Trung ương và nhà băng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam phối hợp tổ chức hội thảo “Phát huy vai trò của doanh nghiệp Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”. Phát biểu định hướng tại Hội thảo, đồng chí Vương Đình Huệ - Ủy viên TƯ Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cho biết, thực hành quyết nghị Trung ương 3 (khóa IX) và các quyết nghị của Đảng về DNNN, từ năm 2001 đến nay, hệ thống DNNN đã và đang được đổi mới sắp đặt lại, góp phần phát triển và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh dinh; tiếp tục giữ vai trò chi phối nhiều ngành kinh tế mấu chốt và giao hội hơn vào lĩnh vực thiết yếu, địa bàn quan trọng. 68 doanh nghiệp được phê duyệt đề án tái cơ cấu Tính đến ngày 31/12/2013, cả nước đã thực hành xếp đặt được 6.376 doanh nghiệp, trong đó cổ phần hóa là 3.659; chuyển thành công ty TNHH một thành viên là 1.033; giao doanh nghiệp là 222; bán doanh nghiệp là 158; giải thể là 313; vỡ nợ là 92; chuyển thành công ty TNHH 2 thành viên trở lên là 22; các hình thức khác (sáp nhập, hợp nhất....) Là 877. Thực hành Đề án tái cơ cấu DNNN, tính đến hết năm 2013, đã có 85/91 tập đoàn, tổng công ty xây dựng đề án tái cơ cấu, trong đó có 68 doanh nghiệp đã được ưng chuẩn đề án (gồm 58 doanh nghiệp Trung ương và 10 doanh nghiệp địa phương). Ngày nay còn 949 doanh nghiệp 100% vốn quốc gia, tổ chức dưới dưới dạng công ty TNHH một thành viên; 1.217 công ty có cổ phần chi phối của Nhà nước... Trong năm 2013, chỉ tính riêng nộp ngân sách của các tập đoàn, tổng công ty, nhà băng trong khối doanh nghiệp Trung ương lên đến 297 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 36% tổng thu ngân sách quốc gia. Nhiều tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng thương nghiệp quốc gia có vai trò quan trọng góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tham dự nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, kết hợp phát triển kinh tế với bảo đảm quốc phòng, an ninh chủ quyền quốc gia, thực hành chính sách an sinhdịch vụ kế toánkhắc phục hậu quả thiên tai. Phát huy vai trò của DNNN Tuy thế, theo Trưởng ban kinh tế Vương Đình Huệ, kết quả hoạt động của DNNN còn những tồn tại, hạn chế, yếu kém, chưa phát huy trên thực tế vai trò nòng cột của DNNN trong khu vực kinh tế quốc gia như năng suất cần lao, hiệu quả sản xuất kinh dinh còn thấp; hiệu quả đóng góp cho tầng lớp của DNNN chưa tương thích với nguồn lực DNNN đang nắm giữ; kết quả tái cơ cấu DNNN còn khiêm tốn, còn lúng túng trong xây dựng thiết chế và mô hình đại diện chủ sở hữu của DNNN, cơ chế quản trị chưa đáp ứng các tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế... Trưởng ban kinh tế Trung ương Vương Đình Huệ cho rằng, trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, Đảng và quốc gia ta chủ trương phát triển nền kinh tế nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế, kinh tế quốc gia giữ vai trò chủ đạo, các thành phần kinh tế hoạt động theo luật pháp, cùng phát triển lâu dài, cộng tác và cạnh tranh lành mạnh. Yêu cầu thực tiễn đặt ra đòi hỏi vai trò cốt cán của DNNN trong nền kinh tế Nhà nước phải được tả trên thực tại bằng năng lực cạnh tranh theo quy luật thị trường, bằng hiệu quả kinh tế - xã hội đóng góp cho nền kinh tế, bằng tác động xúc tiến các thành phần kinh tế khác cùng phát triển, bằng tính vượt trội của năng lực đổi mới công nghệ và trình độ quản lý, chất lượng nguồn lực, nhất là chất lượng nguồn nhân công. Theo ông Vương Đình Huệ, để phát huy vai tròdịch vụ kế toán thuếcủa DNNN, cần tiếp kiến đẩy mạnh tái cơ cấu DNNN. DNNN chỉ tụ họp vào lĩnh vực chủ chốt, cần yếu, địa bàn quan yếu, quốc phòng và an ninh. Đẩy mạnh cổ phần hóa DNNN và bán vốn mà Nhà nước không cần nắm giữ theo nguyên tắc thị trường. Tách bạch nhiệm vụ sinh sản, kinh dinh và nhiệm vụ chính trị, công ích. Hoàn thiện cơ chế và mô hình thực hành quyền sở hữu Nhà nước và đại diện chủ sở hữu quốc gia tại doanh nghiệp. Tăng cường quản lý, giám sát, soát của chủ sở hữu. Hoàn thiện khung khổ pháp luật, cơ chế, chính sách đầu tư, quản lý vốn quốc gia trong doanh nghiệp. Kiện toàn đội ngũ cán bộ, lãnh đạo, quản lý và nâng cao năng lực quản trị DNNN. Thực hiện công khai, minh bạch kết quả hoạt động của DNNN. TS Nguyễn Đình Cung – Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý Kinh tế TW – CIEM nhấn mạnh “Nếu không có những thay đổi thì DNNN nói chung khó có thể hoàn thành được vai trò và trách nhiệm của mình, ngay cả nhiệm vụ trước mắt là nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản hiện có”. Theo TS Nguyễn Đình Cung, những đổi thay đó là cần thực hiện một số nhiệm vụ đích như tách mục tiêu, nhiệm vụ kinh doanh với nhiệm vụ từng lớp và nếu có, phải hoạch toán riêng, công khai và sáng tỏ; Chính phủ phải bù đắp hoài thực hiện các nhiệm vụ xã hội. Phải vận dụng đầy đủ kỷ luật thị trường và chế độ ngân sách cứng đối với DNNN (khi khó khăn, thua lỗ trong kinh doanh, quyết không xin và không được xin giảm hay hoãn nộp thuế, giảm, giảm lãi suất, ...) Mà giải quyết theo quy luật thị trường. Đồng thời,dịch vụ làm báo cáo tài chínhphải vận dụng khung khổ và các nguyên tắc quản trị đương đại theo thông lệ quốc tế: xác định rõ mục tiêu thương nghiệp và tách biệt rõ ràng với nhiệm vụ từng lớp của doanh nghiệp (nếu có); tách quản trị công ty, quản lý kinh doanh khỏi quản lý Nhà nước; đề cao vai trò và trách nhiệm của Hội đồng quản trị, những người quản lý; công khai sáng tỏ thông tin... Bên cạnh đó, phải thiết lập hệ thống thông báo quản lý của chủ sở hữu, tách khỏi và phân biệt với thông báo quản lý Nhà nước; khắc phục tình trạng doanh quả báo cáo quá nhiều, các bộ không hiểu và không có thông tin đầy đủ, cấp thiết về DNNN nói chung và từng doanh nghiệp nói riêng. Phải đổi thay tư duy và cách thức thanh tra, thẩm tra của cơ quan quốc gia, mở đường cho sáng tạo quản lý và ưng rủi ro kinh doanh. N.Phương |
